Świat Campera

Wypoczynek dla aktywnych w Biebrzańskim Parku Narodowym.

Dolina Biebrzy począwszy od jej źródeł, a skończywszy na ujściu do Narwi, znalazła się na liście obszarów chronionych Natura 2000

Biebrzański Park Narodowy, największy park narodowy w Polsce, utworzony 1993 roku w województwie podlaskim. Powierzchnia 59 223 ha (w tym 2569 ha pod ochroną ścisłą). Park zajmuje największy i jeden z najbardziej naturalnych w Polsce a także w Europie kompleksów torfowisk niskich, przejściowych i wysokich. Położony w płaskiej, silnie zabagnionej Kotlinie Biebrzańskiej, w której obrębie wyróżnia się trzy części zwane basenami: północnym, środkowym i południowym. Teren parku to nie tylko bezkresne przestrzenie podmokłych łąk, szuwarów i wierzbowych zarośli. To także zróżnicowane lasy, a w śród nich malownicze bory bagienne i olsy.
Główną osią hydrograficzną parku jest rzeka Biebrza o długości 164 km. a szerokość koryta wynosi od kilku do kilkudziesięciu metrów. Rzeka płynie zakolami i tworzy liczne starorzecza i okresowe rozlewiska. Obszar ten cechuje się również unikalnymi walorami krajobrazowymi. Dolina Biebrzy na prawie całej długości zachowała naturalny charakter o niezwykłym bogactwie świata zwierząt i roślin. Nad Biebrzą nikt nie podnosi alarmu z powodu powodzi. Tu od wieków człowiek żyje w zgodzie z rytmem rzeki, szanując jej prawo do wiosennych wylewów.
Okolice Biebrzańskiego Parku Narodowego są bardzo interesujące także ze względu na kulturę i historię a życie na wsi zachowało się w stylu, o jakim w wielu częściach Polski i Europy już zapomniano. Spotkamy tu malowniczą zabudowę wiejską, zarówno drewnianą jak i wznoszoną z licznie występujących tu głazów narzutowych a przed zabudowaniami stoją zapomniane już studzienne żurawie. Wpisane od lat w tutejszy krajobraz są przydrożne krzyże i kapliczki, a każdą tutejszą wieś ozdabiają liczne gniazda bocianie.

To tu proponujemy naszym czytelnikom ceniącym ciszę, spokój i bezpośredni kontakt z naturą aktywny wypoczynek wśród fauny i flory, ale również z możliwością zwiedzenia i poznania okolicznych zabytków i ich historii.
Zacznijmy, więc naszą podróż zatrzymując się w uroczym miasteczku Tykocin.
Możemy zatrzymać się w gospodarstwie agroturystycznym "U Zosieńki", które znajduje się 2km od miasteczka Tykocin. Stąd można pieszo lub wypożyczonymi od gospodarzy rowerami udać się na wycieczkę do Tykocina.
Gmina Tykocin zajmuje powierzchnię 20 730 ha. Mieszka w niej 6 940 osób. Jest położona nad rzeką Narew, częściowo na terenie Narwiańskiego Parku Narodowego, w obrębie Biebrzańskiego Parku Narodowego i na skraju Puszczy Knyszyńskiej.
Początki miasta wiążą się z grodem mazowieckim, który znajdował się w odległości ok. 3 km na południe od obecnej lokalizacji miasta. Do dziś w pobliżu wsi Sierki znajduje się grodzisko zwane Zamczyskiem. Był to w okresie od XI do XIV w. mazowiecki gród kasztelański z podgrodziem. Silny rozwój wymiany handlowej od końca XIV w. między Polską i Wielkim Księstwem Litewskim przyczynił się do rozkwitu osadnictwa miejskiego wzdłuż wielkich szlaków handlowych biegnących ze wschodu na zachód. Szlak handlowy z Moskwy i Wilna w kierunku Poznania i Krakowa, biegł jedną ze swych dróg przez Grodno i Łomżę, przeprawiając się przez Narew we wsi Nieciece, a więc w odległości kilku kilometrów na zachód od obecnego Tykocina. Przypuszcza się, że dla skrócenia dawnej drogi, przeprawiającej się przez Narew w Nieciecach, założony został Tykocin.

Co warto zobaczyć w Tykocinie

Kościół Trójcy Przenajświętszej

Wzniesiony w latach 1740-1750 z fundacji Jana Klemensa Branickiego. Budowla późnobarokowa, interesująca zwłaszcza ze względu na okazałą elewację frontową z arkadowymi skrzydłami i reprezentacyjnym dziedzińcem kościelnym, będącym przedłużeniem paradnego placu. Budowla ma układ trójnawowej bazyliki z wyższą nawą główną zaopatrzoną w oświetlające wnętrze okna. Kościół jest niezwykle bogato zdobiony. Do kościoła wchodzi się przez kruchtę, nad którą znajdują się organy, których budowa datuje jest na lata 1760-61. Wchodząc przez kruchtę na wprost widzimy złocony ołtarz główny z obrazem Świętej Trójcy i figurami apostołów Piotra i Pawła. Pod prezbiterium znajduje się krypta, w której spoczęło pięciu przedstawicieli znakomitych rodów Potockich i Rostworowskich.

Alumnat.

Obok kościoła znajduje się Alumnat, najstarszy murowany budynek Tykocina. Powstał w pierwszej połowie 17 wieku, jako dom dla żołnierzy weteranów. Mogli tu przebywać szlachcice wyznania rzymsko-katolickiego, którzy osiągnęli odpowiedni wiek lub byli inwalidami. Tego typu budowli w okresie 1 Rzeczypospolitej było zaledwie kilka. Do dzisiejszego czasu dotrwał tylko Tykociński. Obecnie w budynku znajduje się hotel i restauracja.

Dworek Administratora (XVIII w.),

Dworek został wzniesiony na tykocińskim Nowym Mieście w XVIII w. z fundacji Jana Klemensa Branickiego i wraz z zespołem innych budynków stanowił ośrodek handlu zbożem. Budowla ta kontynuowała funkcje powstałego wcześniej, w 1571 r., w tym samym miejscu, Nowego Dworca. Tę wcześniejszą budowlę zrealizował dla króla Zygmunta Augusta, budowniczy zamku tykocińskiego Job Preyfus. Stąd administrowano podlaskim dziedzictwem króla, jego państwem knyszyńsko-tykocińskim, które ten monarcha ukochał, gdzie też zmarł. Nowy Dworzec był obiektem spotkań humanistów i ludzi kultury. Obecnie w Dworku Administratora znajduje się Miejsko-Gminne Centrum Kultury, Sportu i Turystyki Ziemi Tykocińskiej.

Synagoga.

Cenny zabytek kultury Żydów polskich, jeden z nielicznych już dziś na obszarze kraju. Wzniesiona została w 1642 r. w centrum Kaczorowa, w 120 lat po osiedleniu Żydów, sprowadzonych z Grodna przez ówczesnego dziedzica Tykocina Olbrachta Gasztołda.
Wizyta w Synagodze Wielkiej to doskonała okazja do poznania kultury i dziedzictwa Żydów Polskich. Odrestaurowane wnętrze i bogata kolekcja judaików działają na wyobraźnię
Otoczenie Synagogi obok licznych niskich domów i przybudówek stanowiły murowane kramice, w których mieściły się sklepy i warsztaty. Obecnie w jednej z nich znajduje się restauracja "Tejsza", do której warto wstąpić, żeby spróbować żydowskich potraw.

Pomnik Stefana Czarnieckiego (1761 -1763)

Pomnik znajduje się na Placu Czarnieckiego. Wykonana z piaskowca szydłowieckiego rzeźba dwumetrowej wysokości, umieszczona na cokole, przedstawia hetmana w stroju szlacheckim, ze złotą buławą w podniesionej ręce. Na cokole widnieją łacińskie inskrypcje z tekstem przywileju nadania starostwa tykocińskiego Stefanowi Czarnieckiemu.

Pomnik Orła Białego (1982 r.)

Pomnik postawiony z funduszów społecznych w 1982 r., swoją formą nawiązuje do drewnianego postumentu, dziś już nieistniejącego, wzniesionego w tym miejscu w 1919 r. na pamiątkę odzyskania niepodległości. Upamiętnia on także fakt ustanowienia przez króla Augusta II Mocnego, w 1705 r. na zamku tykocińskim Orderu Orła Białego.

Zamek.

Został zrekonstruowany na fragmentach XVI-wiecznego zamku królewskiego Króla Polski Zygmunta Augusta. Rekonstrukcja została przeprowadzona na podstawie danych archeologicznych i źródeł historycznych.
Zygmunt Stary podarował te tereny swojemu synowi Zygmuntowi Augustowi a ten po przejęciu korony zamyślił przeniesienie na Podlasie centrum administracyjnego rozległej Rzeczypospolitej. Na ruinach spalonej drewnianej warowni rodu Gosztołdów pobudował murowany zamek. Sprowadził tu największy z królewskich arsenałów, bibliotekę i ociekający złotem skarbiec. Zamek otoczony był początkowo fortyfikacjami bastionowymi, które w 17 wieku zburzono żeby w dalszej odległości od głównego zamku usypać ziemne fortyfikacje bastionowe. Składały się one z czterech pięciokątnych bastionów połączonych kurtynami. Zamek był olbrzymią twierdzą zajmującą powierzchnię 7 hektarów i panował nad strategicznymi drogami lądowymi i wodnymi, którymi ciągnęli kupcy ze wschodu na zachód.
Na zamku w Tykocinie 3 listopada 1705 roku Król August II ustanowił Order Orła Białego, jako nagroda dla wiernych mu magnatów w walce o tron polski, do dziś jest to najstarszy i najważniejszy order polski.
Obecnie funkcjonująca część zamku obejmuje skrzydło południowe z basztami oraz część skrzydła północno - zachodniego. W zamku mieści się muzeum, sale konferencyjne, pokoje hotelowe i restauracja. Warto skorzystać z możliwości zwiedzenia go z przewodniczką, która w piękny sposób opowie nam jego historię.

Z Tykocina udajmy się na dalszy wypoczynek do Biebrzańskiego Parku Narodowego.

Proponujemy zatrzymać na polu namiotowym w gospodarstwie agroturystycznym "Biebrza".
Tu znajdziemy wszystko, co nam będzie potrzebne dla naszego kampera i do spędzenia wspaniałego aktywnego wypoczynku. To, co oferują gospodarze Jadwiga i Bogdan Siebiedzińscy, na pewno zadowoli każdego.
Na miejscu możemy wypożyczyć kajaki, canoe, tratwy, łódki, pontony i rowery terenowe.

Gospodarze organizują spływy:
1- Tratwami, które są przystosowane do parodniowego wypoczynku.
Tratwa może pomieścić od 2 do 6 osób. Na tej niewielkiej platformie o powierzchni 18m kwadratowych ustawiony jest domek z pryczą (2 - 3 osobową), przed domkiem stół z ławkami (jadalnia), który po złożeniu zasunięciu bocznych ścian i spuszczeniu rolety tworzy miejsce do spania dla (2 - 3 osób)
Każdy znajdzie na tratwie coś dla siebie - Panie mogą opalać się i wypoczywać w słońcu, zaś Panowie, a w szczególności wędkarze poczują się jak "ryby w wodzie". Chcąc się przemieszczać tratwą należy używać wioseł lub pychów (długich drągów), którymi odpychamy się od dna lub brzegów tej uroczej w każdym calu rzeki.
2- Zróżnicowane trasy spływów kajakowych i canoe

Proponują wycieczki rowerowe
Przejażdżki konne i bryczką.
Oraz korty do tenisa ziemnego.
W ofercie można znaleźć najróżniejsze propozycje wycieczek.

Gospodarze zapraszają nas do korzystania z pełnego wyżywienia: śniadania i obiadokolacje. Podawane posiłki są w większości przygotowywane z miejscowych produktów ekologicznych. Istnieje możliwość korzystania z oddzielnej kuchni (do wyłącznej dyspozycji Turystów).
Warto skorzystają z oferty swojskich wyrobów mięsnych, wypieku sękacza (ciasto z rożna pieczone nad ogniem) i innych regionalnych produktów. A wyjeżdżającym turystom gospodarze proponują oprócz wspomnień i przeżytych wrażeń, do zabrania regionalne smaki w postaci zakupionych produktów.

Ze wszystkich tych ofert trudno będzie skorzystać,
ale na pewno nie można opuścić wycieczki do Twierdzy Osowiec.

Nazwa Osowiec- Twierdza została nadana w 1998 r. z inicjatywy Mirosława Worony, przy pełnym poparciu mieszkańców osady wojskowej i kolejowej.

To najcenniejszy, obok kanału Augustowskiego, obiekt zabytkowy na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego.
Została ona usytuowana na jedynej przeprawie przez bagna biebrzańskie, w najbardziej newralgicznym miejscu, to jest dwukilometrowym zwężeniu doliny Biebrzy. Jej ogólnym zadaniem była obrona przed ewentualnym atakiem wojsk niemieckich z Prus Wschodnich. Stąd na niej spoczął główny ciężar blokowania całej doliny, jak też zabezpieczenia mostu kolejowego w Osowcu.
Budowę obiektu rozpoczęto w 1882r., a zakończono w 1892r. Przystępując do ufortyfikowania terenu, władze carskie przeniosły pod przymusem wieś Osowiec o dwa kilometry na północ na obecne miejsce. Wybudowano cztery fory: Centralny (I), Zarzeczny (II), Szwedzki (III) i Nowy (IV) tworzące dobrze rozwinięty rejon umocniony.
Poszczególne obiekty Twierdzy były budowane z cegły. Wykorzystywany był również kamień. W trakcie prac wykopano wiele fos i kanałów oraz usypano wały. Podczas modernizacji Twierdzy Osowiec na początku XX wieku większość budowli ceglanych przykryto betonem.
Z chwilą przystąpienia do fortyfikowania Osowca nastąpiło gwałtowne ożywienie gospodarcze regionu. Coraz większe znaczenie miał transport kolejowy. Rozwinął się handel. Powstały cegielnie, między innymi w rejonie Hornostaj i Knyszyna.
Pierwszym zwiastunem zbliżającej się I wojny światowej było ogłoszenie 25 lipca 1914r. stanu wojennego w Twierdzy Osowiec. Trzykrotne próby zdobycia Twierdzy, w tym jedna z użyciem gazów bojowych - chloru, nie powiodły się. Jej obrona przeszła do historii. Została nawet porównana z działaniami wojennymi w 1916 r. pod Verdun we Francji.
W latach 1920 - 1928 Twierdza Osowiec nie miała stałego garnizonu. Przez cały ten okres kwaterowały w Osowcu różne polskie formacje. W 1928 r. został utworzony Batalion Szkolny Korpusu Ochrony Pogranicza, który w marcu 1930 r. przemianowano na Centralną Szkołę Podoficerską KOP. Jej ostatnim dowódcą był ppłk Tadeusz Tabaczyński. Podczas kampanii wrześniowej 1939r. nie doszło do walk w obrębie Twierdzy Osowiec.
W latach powojennych w Twierdzy Osowiec nie było wojska. Dopiero w 1953 r. rozlokowano tu stacjonującą do dziś Jednostkę Wojskową. W dobrym stanie są obecnie fort I i fort III, natomiast pozostałe popadły w ruinę. Twierdza Osowiec została wpisana do rejestru zabytków w dniu 9 X 1998r. W tym samym roku na terenie fortu I (Centralnego) staraniem Osowieckiego Towarzystwa Fortyfikacyjnego zostało otwarte Muzeum Twierdzy Osowiec.

To, co tu opisaliśmy to naprawdę niewielka część tego, co na Podlasiu można zobaczyć i zwiedzić. Ale mamy nadzieję, że to, co opisaliśmy na tyle was zainteresuje, że zechcecie tam pojechać i sami już będziecie okrywali piękno tego regionu, jego zabytki i historię.
Życzymy wspaniałej wyprawy i do zobaczenia na trasie.